Zihin… En büyük dostumuz da olabilir, en zorlu düşmanımız da. Vedik felsefe, özellikle de Bhagavad-gītā, zihnin bu çifte doğasına derinlemesine ışık tutar. Gītā’da Kṛṣṇa, zihni kontrol etmenin insan yaşamındaki merkezi önemine tekrar tekrar dikkat çeker.
Peki, bu çağın yoğun uyarıcıları ve zihinsel kargaşası içinde zihni nasıl eğitebiliriz? İşte Bhagavad-gītā’nın önerdiği üç temel adım:
- Zihni Hizmete Yönelt
bandhur ātmātmanas tasya
yenātmaivātmanā jitaḥ
anātmanas tu śatrutve
vartetātmaiva śatru-vat
(Bhagavad-gītā 6.6)
“Zihnini fetheden kişi için zihin en iyi dost olur; ancak zihin kontrol altına alınmamışsa, o zaman kişi için zihin en büyük düşmandır.”
Vedik öğretiler, zihnin boş kalmaması gerektiğini söyler. Çünkü boş zihin ya geçmişe takılır ya da geleceği kurcalar.
En iyi çözüm nedir? Zihni sevgiyle hizmete yönlendirmek. Zihni meşgul etmek değil; Tanrı’ya adanmış bir bilinçle meşgul etmek.
- Meditasyonla Zihni Saflaştır
śanaiḥ śanair uparamed
buddhyā dhṛti-gṛhītayā
ātmā-saṁsthaṁ manaḥ
kṛtvā na kiñcid api cintayet
(Bhagavad-gītā 6.25)
Zihnin doğasında hareket vardır. Bu yüzden onu zorla değil, şefkatle ve sabırla eğitmek gerekir.Bhagavad-gītā bize zihni odaklamayı, nefes ve meditasyonla yavaşça kontrol altına almayı önerir.
Günlük uygulama önerisi:
Mahā-mantra japa meditasyonu ile zihni kutsal sese sabitlemek. Bu sadece zihin kontrolü değil; aynı zamanda ruhsal farkındalığı artıran bir disiplindir. - Duyuları Denetim Altına Al
indriyāṇi parāṇy āhur
indriyebhyaḥ paraṁ manaḥ
manasas tu parā buddhir
yo buddheḥ paratas tu saḥ
(Bhagavad-gītā 3.42)
Zihni kontrol etmenin bir yolu da, duyuları kontrol etmekten geçer. Çünkü duyular dış dünyaya yönelirse, zihin onların peşinden sürüklenir.Gītā’da duyuların hiyerarşik yapısı anlatılır:
duyular < zihin < zeka < ruh (ātmā)
Zihin, ancak zeka (buddhi) ile eğitilir ve bu akıl da ruhsal bilgiyle güçlenirse etkili olur.
Bhagavad-gītā, Sadece Okunmaz – Uygulanır
BBT Türkiye olarak Gītā’nın bu öğretilerini yalnızca bir bilgi kaynağı olarak değil, günlük yaşamda uygulanabilir rehberler olarak sunuyoruz.
Çünkü zihin kontrolü, yalnızca yogiler için değil; modern insanın huzur arayışı için de bir zorunluluk hâline geldi.
Zihnini dost yapmak istiyorsan, Gītā’da yolunu bulabilirsin.
Türkçeye çevrilmiş Özgün Bhagavad-gītā kitabımızla, bu kadim bilgeliği kendi yaşamına uygulayabilirsin.
